تو سرگرم می شوی، من آزار می بینم
به گزارش جوان بین «تو سرگرم می شوی، من آزار می بینم» این یكی از معروف ترین جملاتی است كه روی پوسترهای نارنجی شان به ثبت رسیده؛ پوسترهای ساده و بدون هیچ رنگ ولعاب اضافه كه حالا در تعدادی از شهرها مثل تهران مردم كوچه و خیابان به دیدنشان روی در و دیوار مغازه ها و حتی شیشه تاكسی ها عادت كرده اند.
به گزارش جوان بین به نقل از ایسنا، روزنامه شرق نوشت: گروه دیده بان آزار، هم از لحاظ سن وسال اعضا و هم از لحاظ پاگرفتن، هر چند یكی از جوان ترین گروه های مدنی و مستقلی است كه در ایران آغاز به فعالیت كرده، اما ایده آنها برای مبارزه با آزار خیابانی، ایده پخته ای بود كه توانست بخشی از بدنه جامعه ایرانی را با آنها همراه كند. آنها پوسترهایشان را كه با پول هایی كه روی هم گذاشته اند منتشر می كنند و از صفر تا صد طراحی پوسترها و سایت خویش را به فعالان داوطلب سپرده اند، محور كاری شان گفت وگوی رودررو با مردم درمورد آزار خیابانی است.
آنها مانند یك ویزیتور حرفه ای در كوچه و خیابان و مغازه ها حاضر می شوند و با زن و مرد و پیر و جوان درباره متلك گفتن و آزار خیابانی و دست درازی به زنان در معابر صحبت می كنند. با مردان جوان درباره متلك پرانی صحبت می كنند و از آنها می خواهند پوسترهایشان را روی درودیوار بچسبانند. آنها می گویند صحبت با مردم درباره آزار خیابانی نقطه عطف كاری است كه انجام می دهند. فعالیت اعضای دیده بان آزار از مردادماه سال ۹۶ شروع شد و این دغدغه برایشان شكل گرفت كه درباره آزار در فضای عمومی كار كنند و در این زمینه مطالعات و پژوهش های فراوانی را انجام دادند و به كارهایی كه در كشورهای دیگر در این زمینه انجام شده رجوع كردند، تا اینكه یك مجموعه پوستری با بك گراند زرد در آستانه هشتم مارس به یك طراح داوطلب سفارش شد و این پوسترها در شبكه های مجازی چرخید و با استقبال زیادی مواجه گردید، به صورتی كه شورای شهر آنرا به دیوار ساختمان شورای شهر نصب كرد یا معاونت حمل ونقل مترو در ایستگاه های مترو از آنها استفاده نمود. در مطالعات مختلفی كه از جانب اعضای دیده بان آزار انجام شد، آنها تصمیم گرفتند سایتی را طراحی نمایند كه مبتنی بر نقطه جغرافیایی آزاری كه رخ می دهد ثبت گردد.
سایت به یك فرد داوطلب سفارش داده شد تا در كنار این ثبت آزار با نقطه جغرافیایی بتوانند به تولید محتوا در حوزه آزار خیابانی بپردازند و این برای نخستین بار در ایران صورت گرفت. هرچند فعالان حقوق بانوان به صورت مستمر در حوزه آزار فعالیت نموده اند، اما هیچ وقت، به صورت خاص روی بحث آزار در فضای عمومی كار نكرده بودند. حالا آنها سایتی دارند با نشانی https: //harasswatch.com كه روایت های آزار و مقاله های آموزشی را روی آن منتشر می كنند و در كانال تلگرامی و اینستاگرامی خود درباره آزار با مردم حرف می زنند.
ثبت نقطه جغرافیایی آزار
نگین باقری، دبیر پژوهشی دیده بان آزار و كارشناس ارشد جامعه شناسی، درباره نحوه فعالیت این گروه به «شرق» می گوید: از زمانی كه سایت شروع به كار كرد، مردم همدلی بیشتری نشان دادند، طوری كه ما شاهد این هستیم كه هر هفته افراد بدون چشمداشتی پوسترها را در سطح شهر بین تاكسی ها و مغازه دارها پخش می كنند. طریقه كار هم به این صورت است كه آنها این پوسترها را آماده و از صندلی تاكسی ها آویزان می كنند یا اینكه با مغازه دارها حرف می زنند و با اجازه آنها به شیشه و دیوار مغازه می چسبانند. این با بازخورد عالی و همدلی این افراد روبه رو شده، به خصوص در غیبت رسانه ها و جای خالی نهادهای آموزشی كه به مبحث آزار بپردازند، این راننده ها و مغازه داران به سفیران و مبلغان مقابله با آزار تبدیل گشته اند. درحالی كه ما سال ها می دیدیم بیلبوردهای شهری انرژی زیادی برای سرزنش زنان و مقصرانگاری آزاردیده می گذارند، ولی كار دیده بان آزار در واقع نوعی بازپس گیری خیابان ها به نفع زنانی است كه همواره با مكانیسم آزار از شهر طرد یا به محیط های ایزوله ای مثل پارك بانوان یا اماكن عمومی تك جنسیتی پس زده شده اند.
یكی از كارهایی كه در سایت دیده بان آزار انجام می شود، ثبت نقطه جغرافیایی این آزار است. باقری درباره فایده ثبت جغرافیایی مكان آزار تصریح می كند: ثبت آزار، افراد را نسبت به آزار در فضای عمومی حساس می كند تا افراد وقتی شاهد آزار فرد دیگری هستند سكوت نكرده و مداخله كنند. آزاردیده یك نفر و آزارگر یك نفر است، اما شاهدها و ناظران آزار افراد بیشتری هستند كه سكوت آنها حاشیه امنی برای آزارگر درست می كند. از جانب دیگر ثبت آزار تلاشی برای به مشاركت گرفتن زنان است. زنان با ثبت آزارهای هرروزه متوجه گستردگی این مورد می شوند و در نخستین قدم برای شكستن سكوت روایت خودشان را در سایت شرح می دهند و این بیان عمومی، پدیده آزار را از یك تجربه شخصی خارج می كند. آزاری كه روایت بشود، دیگر یك رنج شخصی نیست. اصلا آزار خیابانی یا آزار در فضای عمومی وارد دایره واژگان افراد می گردد و زنان می توانند روی تجربه هر روزه خودشان اسمی بگذارند؛ یعنی تجربه ای كه تا پیش از آن برایشان چیزی شرمگین بوده، به یك مسئله اجتماعی تبدیل می گردد و افراد به مرور به مداخله گرهایی تبدیل می شوند كه نه نسبت به آزار خودشان و نه دیگران خاموش نمی مانند. همینطور ثبت موقعیت های آزار به داوطلب ها این امكان را می دهد تا در نقاطی كه تعداد آزار بالا باشد فعالیت های خودشان را بیشتر كنند.
این فعال حوزه زنان تاكید می كند: در عین حال دیده بان آزار فعالیت علمی را هم نادیده نگرفته. از شروع فعالیت سایت، اعضای دیده بان در قالب كارگروه های پژوهشی تلاش كردند برای غنی كردن ادبیات نظری حوزه آزار خیابانی هم قدمی بردارند.
در حال حاضر برخی از اعضا یك فعالیت پژوهشی را درباره آزار زنان روزنامه نگار شروع كردند و به بررسی این می پردازند كه منابع خبری چطور با استفاده از قدرت خود به آزار زنان خبرنگار می پردازند و از جانب دیگر آزار در فضای رسانه و همكاران چه كیفیتی دارد. از جانب دیگر پژوهشی درباره آزار جنسی آنلاین در حال انجام می باشد كه به بررسی اشكال آزار جنسی زنان در فضای مجازی می پردازد. یك كارگروه بسیار مهم ما بر آزار در دانشگاه متمركز است. ما در ایران هیچ پژوهش ثبت شده ای درباره آزار در دانشگاه نداریم. در نتیجه هیچ شناختی از مشخصات و ابعاد این آزار وجود ندارد. آزار در دانشگاه بطور قطع با كوچه و خیابان تفاوت هایی دارد.
كمپینی برای آگاهی شهروندان
همچنین غزاله شعاعی، از اعضای دیده بان آزار و كارشناس ارشد حقوق عمومی هم درباره فعالیت خود در دیده بان آزار می گوید: یكی از موضوعاتی كه دیده بان آزار روی آن تمركز كرده، مطالعه قوانین دیگر كشورهای دنیا در زمینه آزار جنسی است؛ برای مثال كشوری مانند بلژیك با وجود آنكه رشد و بسط قوانینش در قلمرو اروپا ظهور پیدا كرده اما نكته جالبی كه درباره اش وجود دارد این است كه فقط یك دهه از توجه قانون گذارانش به مبحث آزارهای خیابانی می گذرد كه البته همین نقطه آغاز توجه قانون گذار هم از نطفه گفت وگوهای شهروندان و تأیید و پشتیبانی از اعتراض به چنین آزارهایی در فضاهای عمومی شكل گرفت؛ اما همان گونه كه پیش بینی می شد، خیابان های بلژیك هم به صرف قوانین مجازات كننده برای آزارگران، امن نشد. چالش هایی كه در هنگام تصویب قانون و پس از آن در انتظار بلژیك بود، از جنس همان چالش هایی بود كه نه فقط در اروپا بلكه در اقلیم های جغرافیایی و فرهنگی متفاوت تر هم بروز پیدا كرده بود.
او تاكید می كند: موانعی مانند ابهام در مصادیق آزارهای خیابان در تعریفی كه قانون از آن كرده بود سبب می شد در عمل خیلی از رفتارهای آزاردهنده از شمول مجازات خارج شوند و همینطور مهم ترین دغدغه شهروندان این بود كه آزاردیده برای تقدیم چنین شكایاتی به دادگاه به مدارك و سندی برای اثبات ادعایش نیاز دارد كه در عمل در خیلی از این موقعیت ها نه شاهدی بر وقوع این رفتارها وجود دارد نه امكاناتی كه آن سوءفتار را ثبت كند. البته اثر این نارضایتی ها در اجرای قانون مثبت بود، چون كه به شكل گیری ایده های جدید در رفع خلأ های قانون انجامید. كمپینی در آگاهی دادن بیشتر به شهروندان در این حوزه شكل گرفت یا اینكه به پیشنهاد یكی از معاونان وزیر فرصت های برابر، اپلیكیشنی برای گوشیهای تلفن ساخته شد كه با آن ارتباط شهروند در مواقع رویایی با آزارهای خیابانی به صورت مستقیم با نزدیك ترین مأمور انتظامی منطقه برقرار می گردد و می توان با ثبت در لحظه هر آزار با آن برنامه هم پلیس را آگاه كرد و هم اینكه از همین ثبت آزار بعنوان یك سند برای شكایت از آزاردیده استفاده نمود. ما در بیشتر مطالعات تطبیقی در كشورهای دیگر با چالش های مشتركی مواجه می شویم كه منحصر به فرهنگ و جامعه مشخصی نیست. برای همین فكر می كنم كه نگاه دقیق به راه های رفته و الگوهای موفق در كشورهای دیگر در رفع خلأهای قانونی یا اجرائی شان به ما كمك فراوانی می كند تا از این الگوها به نحو مقتضی با شرایط جامعه خودمان استفاده نمائیم.
مطابق نص صریح ماده ۶۱۹ قانون مجازات اسلامی هركس در اماكن عمومی یا معابر متعرض یا مزاحم اطفال یا زنان بشود یا با الفاظ و حركات مخالف شئون و حیثیت به آنان توهین نماید، به حبس از دو تا شش ماه و تا ۷۴ ضربه شلاق محكوم خواهد شد.
«دیده بان» آزار تلاشی است به جهت اینكه به جای جرم انگاری و تهدید افراد به زندان، با فرهنگ سازی شرایط درك متقابل میان زنان و مردان را در جامعه افزایش دهد و همینطور تاكید كند رفتاری كه بعنوان متلك پرانی و دست درازی در خیابان ضد زنان انجام می شود، جرمی است كه در قانون برایش مجازات تعیین شده است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب