حال و روز معلولان در یك روز جهانی
مستمری معلولان، كمتر از قیمت ۳ كیلو گوشت
جوان بین: به دنبال آرزوهایشان می دوند اما در مقابل مشكلات و كمبودهایشان سرخم نمی كنند، می خواهند گام به گام با صبر و حوصله با تحقق آرزوهایشان مرز بین معلولیت و عادی بودن را از بین ببرند؛ با وجود برچسب هایی از جنس ناتوانی، انگ و تبعیض هایی كه از جانب جامعه ضد آنها وارد می شود، تلاش می كنند تا در جامعه همواره مطرح باشند.
به گزارش جوان بین به نقل از ایسنا، ۱۲ آذر مصادف با سوم دسامبر و «روز جهانی معلولان» است. این روز به منظور ارتقای آگاهی از معضلات و مشكلات معلولان، تلاش برای احقاق حقوق مدنی و منزلت اجتماعی آنها و تاكید بر حذف تبعیض ضد آنها برای معلولان نام گذاری شده است.
معلولیت عبارت است از ناتوانی در انجام تمام یا قسمتی از فعالیت های عادی زندگی فردی یا اجتماعی كه به دلیل وجود نقصی مادرزادی یا اكتسابی، در قوای جسمانی یا روانی اطلاق می گردد كه معمولا در اثر حوادث، آتش سوزی، تصادفات، مسمومیت ها و یا بیماری های مزمن به صورت اكتسابی و یا عوامل مادرزادی در افراد تولید می گردد.
تولد سالانه ۳۰ هزار كودك معلول با مشكلات ژنتیكی و مادرزادیدر حالیكه معلولیت برپایه نوع و شدت آن تقسیم بندی می شود، برپایه آمارهای سازمان بهزیستی شایع ترین نوع معلولیت در كشور معلولیت جسمی-حركتی تلقی می گردد بطوریكه حدود ۳۰ درصد از معلولیت ها به علت مشكلات جسمی-حركتی، ۲۵ درصد به علت معلولیت ذهنی، ۱۵ درصد معلولیت شنوایی، ۱۱ درصد معلولیت بینایی و ۹ درصد بیماران روانی مزمن و سایر معلولیت های ناشناخته و چند تركیبی هستند. لازم به ذكر است كه ۲۴ هزار نفر از معلولان كشور را معلولان ضایعه نخاعی می سازند.
در حال حاضر حدود ۱.۵ میلیون نفر ( ۲ درصد از افراد جامعه ) گرفتار معلولیت شدید و نیازمند دریافت خدمات هستند كه این افراد در سامانه سازمان بهزیستی دارای پرونده و تحت پوشش این سازمان قرار دارند البته این آمار جانبازان كشور را در بر نمی گیرد. از تعداد مذكور ۶۵ درصد از معلولان را جمعیت مردان و ۳۵ درصد از جمعیت آنها را زنان می سازند.
سالانه حدود ۳۰ هزار كودك معلول به علت مشكلات ژنتیكی و مادرزادی متولد می شوند اما به نظر می آید مسائل ژنتیكی با گسترش خدمات ژنتیك و فناوری های جدید و كاهش ازدواج های فامیلی در حال كاهش باشد این درحالیست كه تولدهای نوزادان معلول در اثر زایمان های سخت و عدم رسیدگی ها رو به افزایش بوده است و نیاز است تا با غربالگری های مناسب و مراقبت های صحیح در دوران حاملگی و تغذیه مناسب مادران مداخلات به موقعی صورت گیرد.
در همین رابطه با علی همت محمودنژاد مدیرعامل انجمن دفاع از حقوق معلولان به گفت وگو نشستیم كه ضمن تشریح مشكلات معلولان، انتقاداتی را هم نسبت به خدمات عرضه شده به این قشر از جامعه بیان كرد كه پاسخ آنرا در همین گزارش از زبان حسین نحوی نژاد، معاون توانبخشی سازمان بهزیستی می خوانیم:
نارضایتی معلولان از كمیت خدمات بهزیستیسازمان های امدادی برای كمك بشتابند
درحالیكه روز جهانی معلولان به علت جبران توجه افكار عمومی در جهت رعایت حقوق معلولان در تمام جوامع در نظر گرفته شده است دكتر علی همت محمودنژاد- مدیرعامل انجمن دفاع از حقوق معلولان در گفت وگو با ایسنا، با اشاره به عواملی كه سلامت روان معلولان را تهدید می كند اعتقاد دارد كه تامین وسایل كمك توانبخشی مانند عصا، پای مصنوعی، بریل، ویلچر و دیگر وسایل یكی از عوامل اصلی است كه به صورت اختصاصی سلامت روان معلولان را تحت تأثیر قرار می دهد و هم اكنون كمبود باتری سمعك یكی از معضلاتی است كه قشر معلولان ناشنوا با آن دست و پنجه نرم می كنند.
رئیس انجمن پشتیبانی از حقوق معلولان ضمن انتقاد از خدمات كمك توانبخشی سازمان بهزیستی با اشاره به اینكه خدمات توانبخشی این سازمان از كیفیت بالا اما كمیت پایینی برخوردار می باشد اظهار داشت: با عنایت به جمعیت زیاد افراد دارای معلولیت در كشور كه بیشتر از یك میلیون و ۴۰۰ هزار نفر در سازمان بهزیستی دارای پرونده هستند همین مسئله سبب شده معلولان به علت پایین بودن كمیت وسایل از خدمات سازمان بهزیستی رضایت نداشته باشند.
به گفته وی برپایه قوانین عمومی كشور سازمان بهزیستی اجازه تامین وسایل توانبخشی خارجی را ندارد این درحالیست كه وسایل كمك توانبخشی داخلی هم از استانداردهای لازم برخوردار نیستند و باتوجه به تاثیر نوسانات نرخ ارز بر قیمت وسایل توانبخشی معلولان لازم است تا همه سازمان های امدادگر مانند هلال احمر، بهزیستی و كمیته امداد به كمك معلولان بشتابند چراكه باتوجه به شرایط بحرانی، سازمان بهزیستی به تنهایی توان رفع مشكلات معلولان را ندارد.
یك میلیون معلول پشت نوبت دریافت خدمات توانبخشی
در همین راستا حسین نحوی نژاد معاون توانبخشی سازمان بهزیستی در گفت وگو با ایسنا، با اشاره به اینكه سالیانه حدود ۳۰۰ هزار مورد وسایل كمك توانبخشی توسط سازمان بهزیستی تهیه و به افراد عرضه می گردد تصریح كرد: به علت نوسانات نرخ ارز امسال یكی از مسائل چالش برانگیز سازمان بهزیستی تهیه وسایل كمك توانبخشی بود اما در فصل پاییز قیمت ها سیر نزولی داشتند و با عنایت به اینكه ۷۰ الی ۸۰ درصد از اعتبارات در اختیار استان ها قرار داشت بنابراین قادر شدیم تا به مرور خریدها را انجام دهیم اما كماكان كیفیت برخی وسایل به علت تحریم ها كمی پایین هست و در حال تلاش هستیم تا قطعات مورد نیاز را دریافت نماییم.
وی با اشاره به اینكه بعضی از معلولان نارضایتی هایی در زمینه كیفیت و كمیت خدمات توانبخشی به علت كمبود بودجه سازمان بهزیستی دارند اظهار داشت: حدود یك میلیون نفر جهت دریافت خدمات توانبخشی سازمان بهزیستی پشت نوبت قرار دارند و با عنایت به اینكه معلولیت معلولان ابتدا در كمیسیون پزشكی برپایه نوع و شدت معلولیتشان مورد ارزیابی قرار می گیرند و سپس در كمیته توانبخشی بر مبنای نوع نیاز اجتماعی مددكاری اولویت بندی می شوند بر همین مبنا اگر بودجه ای در اختیار سازمان بهزیستی قرار گیرد برپایه نوع و شدت معلولیت آنها مشكلات پشت نوبتی ها برطرف می نماییم.
نحوی نژاد همینطور تهیه سمعك را یكی از اشكالات سازمان بهزیستی دانست و تصریح كرد: پس از آزمایشات مختلف تولیدكنندگان داخلی، موفق شده ایم سمعك داخلی تولید نماییم و این مورد می تواند به كاهش نیاز و وابستگی ما به خارج از كشور كمك نماید.
بهره مندی ۳۴۰ هزار نفر از معلولان ساكن مناطق روستایی و صعب العبور از خدمات توانبخشی
معاون توانبخشی سازمان بهزیستی در ادامه با اشاره به دیگر خدماتی كه سازمان بهزیستی به معلولان عرضه می دهد بیان كرد: ۱۲۰ هزار نفر از معلولان كشور در مراكز توانبخشی به صورت غیردولتی از خدمات روزانه، شبانه و یا خدمات در منزل را از سازمان بهزیستی دریافت می كنند.همچنین ۳۴۰ هزار نفر از معلولان در مناطق روستایی و صعب العبور سكونت دارند كه از پوشش خدمات توانبخشی (مبتنی بر جامعه) كه با مشاركت وزارت بهداشت سازمان بهزیستی، دهیاری ها، آموزش و پرورش و سایر نهادها راه اندازی شده بهره مند هستند.
دریافت خدمات پزشكی و درمانی، معضل اصلی معلولان
وجود ۴۰ هزار معلول شدید فاقد خانواده
نحوی نژاد اعتقاد دارد كه یكی از معضلات اصلی معلولان دریافت خدمات پزشكی و درمانی است كه توسط وزارت بهداشت به افراد عرضه می گردد و با عنایت به عدم شمول بیمه ها و افزایش نرخ خدمات درمانی بار مضاعفی را به بودجه سازمان بهزیستی وارد كرده است. لازم به ذكر است كه خدمات توانبخشی مانند فیزیوتراپی، كاردرمانی، ارتوپدی فنی و بینایی سنجی در حدود ۵۵۰ كلینیك دولتی به افراد عرضه می گردد و در شهرهایی كه مراكز دولتی در آنجا وجود ندارد سازمان بهزیستی با مراكزی كه این خدمات را عرضه می دهند قرارداد بسته و آنها این خدمات را به نیازمندان عرضه می كنند.
وی در ادامه با اشاره به مسئله "مراقبت و نگهداری از معلولان" اظهار داشت كه حدود ۴۰ هزار معلولی كه خانواده ندارند، از معلولیت شدیدی برخوردار می باشند و یا در مراكز نگهداری و مراقبت می شوند از خدمات مراقبت های شبانه روزی پزشكی تغذیه و... بهره مند هستند.
درحالیكه پدیده ای به نام فرسودگی در مراقبین معلولان وجود دارد نحوی نژاد "طرح مراقبت در منزل" را یكی دیگر از طرح های اساسی و موثر سازمان بهزیستی دانست و اضافه كرد: باتوجه به اینكه خانواده های افراد دارای معلولیت نیاز دارند ساعتی در روز از خدمات طرح مراقبت در منزل برای معلولانشان استفاده كنند هم اكنون ۱۵ هزار نفر از طرح مراقبت در منزل استفاده می نمایند و طبق برآوردهای سازمان بهزیستی ۴۰۰ هزار نفر نیازمند دریافت این طرح هستند.
به گفته معاون توانبخشی سازمان بهزیستی هم اكنون حدود ده میلیارد تومان اعتبار به این طرح اختصاص یافته كه برای اجرای این طرح نیازمند بیشتر از ۲۰۰ میلیارد اعتبار هستیم تا بتوانیم به گونه ای مشكلات این افراد را پاسخگو باشیم.
تنها ۲۰ درصد معلولان مستمری دریافت می كنندمستمری معلولان معادل نرخ كمتر از سه كیلو گوشت
به گزارش جوان بین به نقل از ایسنا، محمودنژاد در ادامه با اشاره به مستمری معلولان كه از ابتدای سال ۹۵ این مستمری را دریافت می كنند اظهار داشت: درحالیكه تنها ۲۰ درصد از معلولان جامعه این مستمری را دریافت می كنند، این افراد در مجموع ۱۶۳ هزار تومان مستمری و یارانه از دولت دریافت می كنند به عبارت دیگر مستمری معلولان با نرخ كمتر از سه كیلو گوشت برابری می كند اما با ۱۶۳ هزار تومان می توان تنها برای پنج روز زندگی متوسطی داشت.
وی اعتقاد دارد كه اگر برای قانون پشتیبانی از حقوق معلولان اعتباراتی در نظر گرفته شود به صورت حتم خیلی از مشكلات معلولان برطرف خواهد شد چون كه در این قانون قید شده مستمری معلولان برابر با حقوق كارگری باشد این در حالیست كه هم اكنون معلولان یك نهم حقوق را برای مستمری خود دریافت می كنند.
وی در ادامه در مورد عملكرد علی ربیعی_وزیر رفاه هم بیان كرد: دكتر ربیعی در مورد تحقق نیازها و اهداف معلولان عملكرد مثبتی نداشتند چراكه به نظر در آن دوران در بیشتر مواقع شاهد "كاغذبازیها" بودیم به طوریكه طی پنج سال وزیری دكتر ربیعی تنها ۱۰ هزارتومان به مستمری معلولان اضافه شد؛ با این وجود معاون توانبخشی سازمان بهزیستی با اشاره به قانون " پشتیبانی از حقوق معلولان" یكی از اهداف آنرا ارتقای وضعیت معیشتی معلولان دانست و اظهار داشت: در سال ۹۶ با یاری سازمان هدفمندی یارانه ها اعتبارات خاصی به مستمری بگیران تعلق گرفت بطوریكه این اعتبارات تا سه و نیم برابر افزایش داشت اما هنوز هم این اعتبارات با نیازهای معلولان فاصله بسیاری دارد.
به گفته نحوی نژاد هم اكنون به هر خانوار ماهانه ۱۶۰ تا ۵۰۰ هزار تومان مستمری پرداخت می گردد كه به ازای یك فرد، ۵۳ هزار تومان آنرا سازمان بهزیستی و ۱۰۸ هزار تومان هم به یارانه خانوار دارای افراد معلول اضافه می گردد.
پرداخت مستمری به ۷۰۰ هزار خانوار دارای معلول
معاون توانبخشی سازمان بهزیستی اضافه كرد: تابحال ۳۲۰ هزار نفر از سازمان بهزیستی مستمری دریافت می كردند كه با كمك سازمان هدفمندی یارانه ها حدود ۴۰۰ هزار خانوار دیگر به این تعداد افزوده شد و هم اكنون حدود ۷۰۰ هزار خانواری كه معلول هستند از سازمان بهزیستی مستمری دریافت می كنند.
نحوی نژاد با اشاره به نارضایتی برخی مستمری بگیران اظهار داشت: با اجرای قانون پشتیبانی از حقوق معلولان و توجه دولت و مجلس امید است بتوانیم دغدغه و معیشت این افراد را كاهش دهیم و به مسائل پیشگیری و آموزش تمركز بیشتری داشته باشیم.
وی افزود: پس از پیگیری های خیلی از گروه های غیردولتی، دولتی، نمایندگان مجلس و سازمان بهزیستی امسال این قانون كه از ضمانت و پیگیری های مالی دولت برخوردار می باشد به تصویب رسید و سازمان برنامه و بودجه موظف است كه اعتبارات این قانون را فراهم آورد و به صورت حتم پس از دریافت این اعتبارات شاهد اتفاقات مثبتی در این قانون خواهیم بود.
بلاتكلیفی بیشتر از هزار واحد مسكونی معلولان در هشتگرد
درحالیكه یافتن خانه ای مناسب برای معلولان یكی از نیازهای اصلی و دشوار آنها به حساب می آید نایب رئیس سازمان جهانی معلولان اعتقاد دارد كه معلولان برای خرید مسكن با چالش های زیادی روبه رو هستند. معمولا خانواده های دارای فرد معلول هزینه های زیادی را متحمل می شوند و به همین خاطر افراد دارای معلولیت مجبور هستند در خانه هایی سكونت داشته باشند كه از كیفیت كمتری برخوردار می باشد این در حالیست كه قرار بود دولت طبق قانون جامع پشتیبانی از حقوق معلولان ۱۰ درصد از واحدهای مسكن ارزان قیمت را برای معلولان بسازد اما این مسئله هنوز محقق نشده است.
محمودنژاد با اشاره به اینكه خانواده های دارای افراد معلول جهت خرید و یا ساخت مسكن ۳۰ میلیون تومان هزینه دریافت می كنند اعتقاد دارد كه این مبلغ معادل یك دهم قیمت خانه ۶۰ متری در منطقه متوسط تهران است و حتی با این مبلغ نمی توان مسكنی را در مناطق روستایی یا محروم برای معلولان ساخت.
به گفته وی هم اكنون بیشتر از هزار و ۲۰ واحد مسكونی برای معلولان جسمی و نابینا در هشتگرد به علت عدم احساس مسئولیت مسئولان در تعاونی های مسكن بلاتكلیف مانده است؛ معلولانی كه بیشتر از ۸۰ درصد هزینه یك مسكن را پرداخت كرده اند.
در همین راستا محمودنژاد از وزارت رفاه خواست كه به مناسبت روز جهانی معلولان نسبت به تكمیل تعاونیهای مسكن آنها كه در سراسر كشور بلاتكلیف مانده علیرغم تفاوتهای اسمی تحت عنوان "مسكن مهر" یا "مسكن اجتماعی" اقدام نماید. این درحالیست كه معاون توانبخشی سازمان بهزیستی با اشاره به خدمات رفاهی و مسكن اظهار داشت: از زمان اجرای قانون پشتیبانی از حقوق معلولان حدود هفت هزار مسكن تولید شده و در اختیار معلولان قرار گرفته و ۱۱ هزار مسكن هم در دست ساخت است.
پرداخت ۳۰ میلیون كمك بلاعوض برای تامین مسكن به معلولان
به گفته وی باتوجه به تفاهم نامه سه جانبه بین سازمان بهزیستی، بنیاد مستضعفان و خیرین مسكن ساز، ۱۵ میلیون از سوی بنیاد مستضعفان، ۱۰ میلیون از سوی سازمان بهزیستی و پنج میلیون توسط خیرین مسكن ساز جهت تامین مسكن به معلولان پرداخت می شود؛ یعنی در مجموع ۳۰ میلیون بودجه بلاعوض به معلولان در این زمینه عرضه می گردد.
نحوی نژاد با اشاره به اینكه معلولان مناطق محروم و روستایی برای دریافت این هزینه در اولویت قرار دارند تصریح كرد: طبق قانون پشتیبانی از حقوق معلولان قرار بر این است كه زمین مجانی هم در اختیار معلولان قرار گیرد و وزارت راه و شهرسازی موظف است درصدی از مسكن های خویش را به معلولان تعلق دهد در همین راستا به منظور مناسب سازی محل زندگی افراد دارای معلولیت هم امسال ۲۷ میلیارد تومان برای مناسب سازی محل زندگی معلولان اعتبار دریافت كرده ایم چراكه نبود دسترسی مناسب در زندگی معلولان یكی از مسائلی است كه باعث تضعیف روحیه و عدم اعتماد به نفس آنها می گردد.
به گفته وی، طبق برآوردی كه سازمان بهزیستی برای اجرای قانون پشتیبانی از حقوق معلولان انجام داده است این سازمان نیازمند ۱۲ هزار میلیارد بودجه است این در حالیست كه بودجه حوزه توانبخشی امسال تنها حدود هزار میلیارد تومان بوده و این مسئله نشان از این مسئله دارد كه باید جهش اساسی تری در تمهیدات خود داشته باشیم البته به نظر می آید دولت در این زمینه برنامه های خوبی دارد.
معاون توانبخشی سازمان بهزیستی اعتقاد دارد كه باآنكه امكان دارد نتوانیم قانون جامع را به صورت كامل در سال آینده اجرا نماییم اما به نظر می آید با عنایت به تمهیدات در نظر گرفته شده بعضی از دغدغه ها بر مبنای اولویت ها برطرف شود كه پس از بهتر شدن وضع مالی و بازگشت منابع مالی به صورت حتم می توانیم بخش های دیگر قانون را هم اجرا نماییم.
ایجاد ۳۰ مركز حمایت شغلی برای معلولان
به گزارش جوان بین به نقل از ایسنا، درحالیكه یكی از بزرگترین مسائل آزاردهنده جامعه معلولان هم اكنون نامناسب بودن وضعیت اشتغال آنهاست بطوریكه زندگی خیلی از آنها را از جهات مختلف تحت شعاع قرار داده محمودنژاد-مدیرعامل انجمن دفاع از حقوق معلولان اعتقاد دارد كه بیشترین مشكلات افراد دارای معلولیت ناشی از استخدام نشدن آنهاست چراكه دولت، سازمان ها و نهادها علیرغم تحصیلات عالیه خیلی از معلولان، آنها را نمی پذیرند و همین مسئله باعث بروز مشكلات مختلفی برای آنها می گردد.
در همین راستا نحوی نژاد با اشاره به طرح "تسهیل گری اشتغال معلولان" بیان كرد كه با عنایت به اینكه از اواخر سال ۹۴ تسهیل گری اشتغال انجام شده است تابحال توانسته ایم حدود ۳۰ مركز حمایت شغلی در كشور راه اندازی نماییم.
به گفته معاون توانبخشی سازمان بهزیستی در این طرح افرادی تحت عنوان "مربی شغلی" آموزش دیده و سپس معلولان را به لحاظ جسمی، روانی، نوع توانمندی و علایق آنها ارزیابی می كنند و پس از عرضه آموزش هایی به آنها مشاغل مناسب معلولان را ارزیابی كرده و به شكلی واسطه ای بین دولت، كارفرما و معلول می شوند؛ آنها وظیفه دارند تا زمانی كه فرد دارای شغل دائمی شود معلولان را تحت نظارت خود قرار دهند تا به مرور وابستگی آنها كاهش پیدا كند. از این طریق می توانیم فرصت های شغلی و مراكز كاریابی را گسترش دهیم كه تابحال این مراكز برای هزار نفر شغل بوجود آورده است.
وی در ادامه با اشاره به حق كارفرمایی و خویش فرمایی معلولان و یارانه ارتقای كارایی معلولان تصریح كرد: با عنایت به قانون پشتیبانی از حقوق معلولان دولت مكلف است سهم بیمه كارفرمایی را به ازای به كارگیری هر فرد معلول به كارفرما پرداخت كند به عبارت دیگر دولت باید برای جبران عدم كارایی بین ۳۰ تا ۵۰ درصد از حقوق معلولان، حق بیمه و سهم كارفرما را پرداخت كند.
تشكیل شورای عالی معلولان ضروری است
محمودنژاد، عضو اصلی هئیت مدیره سازمان جهانی معلولان در ادامه گفت وگوی خود با ایسنا، به قانون "حمایت از حقوق معلولان" اشاره نمود و اضافه كرد: درحالیكه یكی از خواسته های ما در خصوص این بود كه همه این قانون به صورت لایحه به مجلس عرضه شود اما این قانون توسط دكتر ربیعی به صورت مصوبه هیات وزیران و لایحه نوشته شد.
به گفته محمود نژاد از دو سال قبل تابحال كه مصوبه هیات وزیران برای معلولان در نظر گرفته شده هنوز هیچ اعتباری برای اجرای آن در نظر گرفته نشده است از طرفی دیگر باتوجه به اینكه لایحه پشتیبانی از حقوق معلولان كه در مجلس سال ۹۷ به تصویب رسید حالا شاهد زمزمه هایی هستیم كه برای اجرای آن در سال ۹۸ هیچ اعتباری در نظر گرفته نشده است، در همین راستا نیاز است سازمان بهزیستی و دیگر نهادهای كشور تلاش كنند تا این لایحه به صورت جدی اجرایی شود.
محمودنژاد كه حدود ۱۲ سال پیش "تشكیل شورای عالی معلولیت" را به دولت عرضه كرد، تشكیل نشدن این شورا را ناشی از كج سلیقگی مدیران كشور دانست و اضافه كرد: در لایحه پشتیبانی از حقوق معلولان تشكیل این شورا لزوم دارد.
به گفته عضو اصلی هئیت مدیره سازمان جهانی معلولان "تشكیل شورای عالی معلولیت" متشكل از وزرای كشور، رئیس سازمان بهزیستی و نماینده تشكل های رسمی معلولین در سراسر كشور است كه در این شورا مشخص می گردد كه چه نهادهایی حقوق معلولان را رعایت و چه نهادهایی حقوق آنها را پایمال كردند و قرار بر این است تا بر مبنای لایحه پشتیبانی از حقوق معلولان كسانی كه حقوق معلولان را رعایت نمی كنند مجازات شوند، البته اگر این بند از قانون دستخوش تحول سایر بندهای قانون نشود.
ایسنا-نجمه محمودنیا
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب