فیلمبردار و كارگردان سینما:
مرحله تولید فیلم تجربی، مهم تر از محصول نهایی آن است
به گزارش جوان بین مسعود امینی تیرانی مدیر فیلمبرداری و کارگردان سینما اظهار داشت: مرحله تولید فیلم تجربی مهم تر از محصول نهایی است و اینکه چه به دست می آوریم اهمیت کمتری از چگونگی به دست آوردن آن دارد.
به گزارش جوان بین به نقل از ایرنا از ستاد خبری سومین همایش مطالعات فیلم کوتاه تهران، نشست برخط سومین همایش مطالعات فیلم کوتاه تهران با مبحث «فرم: فیل در اتاق فریم ها» با حضور مسعود امینی تیرانی و با اجرای تی یام یابنده در اینستاگرام معاونت فرهنگی و آموزش انجمن سینمای جوانان ایران برگزار شد.
تی یام یابنده در ابتدای این لایو اظهار داشت: به علت کمبود منابع فارسی درباره فیلم تجربی تابحال کمتر توانسته ایم درباره این گونه سینمایی صحبت نماییم اما سینماگران مهمی در این حوزه کوشیده اند. در این جلسه های برخط نظریه و تاریخ سینمای تجربی و ۴ جنبش فوتوریست، سورئالیست ها، دادائیست ها و ساخت گراها صحبت می شود. جنبش ها و هنرمندانی که بی اعتماد به سیاست و هنر هستند و به سینما بعنوان یک هنر از این منظر نگاه می کنند که دیگر ابزاری برای انتقال حرف نیست بلکه به خودی خود شاخص و مجزاست و در این جلسه ها این تاریخ و نظریه بررسی می شود.
در ادامه مسعود امینی تیرانی فیلمساز و مدیر فیلمبرداری سینما روی خط آمد. یابنده ضمن اشاره به عنوان «فرم: فیل در اتاق فریم ها» از وی خواست تا ابتدا نگاهی کلی به سینمای تجربی داشته باشد.
فیلم تجربی به مثابه معماری
امینی تیرانی اظهار داشت: تئوریزه کردن سینمای تجربی کار سختی و با چالش هایی رو به روست. اینکه اساسا یک تجربه چیست و اگر کسی آنرا تجربه نمود آیا باز هم تجربه خواهد بود؟ اما در زمینه تماشای یک فیلم تجربی باید درباره اشتراکات مان از فیلم تجربی صحبت نماییم. مدیر فیلمبرداری و کارگردان سینما بودن در این بحث چندان قابل جدا کردن نیست. فیلم تجربی گروه کوچکی دارد تا بتواند ایده های خویش را ساده تر اجرایی کند و در جایی شاید این تفکیک بین کارگردان و مدیر فیلمبرداری چندان امکان پذیر نباشد. به تاریخ فیلمهای تجربی هم رجوع نماییم همین نکته را پیدا می نماییم.
وی افزود: فیلمهای تجربی به داستان گویی توجهی ندارند. به تکرار برخی فرم ها به صورت منظم یا نامنظم اهمیت می دهند. با زمان در چالش هستند یا آنرا گسترش می دهند یا از شکل خارج یا آنرا فشرده می کنند. ارتباط فیلم تجربی با موسیقی هم زیاد است. تدوین هم با موسیقی و تصویر ارتباط زیادی دارد و نوع ارتباط با موسیقی در اینجا هم مهم می باشد. ترکیب عناصر مختلف از شکل گرفته تا عناصر بصری و حرکت دوربین و تغییرات شکلی در فیلمهای تجربی هم مشخصه های دیگر هستند.
همچنین مخالفت جدی با هر نوع زبان یا گرامر سینما هم خصوصیت دیگر است. فیلم تجربی آنرا نادیده می گیرد و کار جدیدی می کند. مرحله تولید فیلم تجربی مهم تر از محصول نهایی است. اینکه چه به دست می آوریم اهمیت کمتری از چگونگی به دست آوردن آن دارد. وقتی هنر سینما به یک نوع معماری میل می کند احیانا به سمت ساخت فیلم تجربی می رود. این تعریفی است که من در تجربه های خودم به آن رسیده ام. چونکه آنرا برای دسته بندی ایده هایم مناسب دانستم تا بتوانم گسترش شان بدهم.
امینی تیرانی خاطرنشان کرد: در معماری زمان منجمد شده و برایمان فرم بیرونی بنا مهم می باشد. برای مثال وقتی به مسجد یا پل نگاه می نماییم در ابتدا فرم آن نظرمان را جلب می کند. یک بنای معماری می تواند بر زمان غلبه کند. با استفاده از سطوح و اشکال، فضایی بسازد که زمان را در اختیار بگیرد. معماری غلبه بر مفهوم دارد و از آن عبور می کند. برای مثال کلیسا تناظری با مسائل مذهبی دارد اما به صورت مستقیم به آن اشاره نمی نماید. دردسری که فیلمهای تجربی دارند زمانی است که مفهوم درشان برایمان اهمیتی ندارد و با فرم دست و پنجه نرم می کنند. غلبه بعدی معماری بر بازنمایی است.
وی ضمن اشاره به اینکه معماری هیچ ارتباطی با مفهوم اجرا ندارد، اظهار داشت: معماری خویش را از قید کارکرد رها می کند. مسجد بدون یا با برگزاری نماز به هر حال یک فضاست. ما به این غلبه ها در فیلم تجربی هم نیاز داریم. در فیلم تجربی باید به چیزی دست یابیم که از زمان، کارکرد، مفهوم و... عبور نماییم.
تماشای فیلم تجربی امری طاقت فرسا است
امینی تیرانی با بیان اینکه تماشای فیلم تجربی خیلی سخت و طاقت فرساست، اظهار داشت: معماری فرایند ساماندهی به فضا با استفاده از فرم هاست و می تواند در هر زمانی اجرا شود. ازاین رو هر بار دیدن یک فیلم تجربی شکلی از یک ارتباط را امکان دارد باردیگر ساماندهی کند.
تی یام یابنده هم اظهار داشت: زاویه نگاه متفاوت و شکستن خط فرضی و قواعد سینمایی از دیگر مولفه های فیلم تجربی است. وی از امینی تیرانی پرسید چطور میتوان این نگاه را برای فرم مورد استفاده مان به خدمت گرفت؟
امینی تیرانی توضیح داد: نقطه شروع ما در فیلم تجربی جایی نیست که بگوییم می خواهیم درباره یک مبحث مثل طلاق فیلم بسازیم. درصورتیکه در معماری نقطه شروع کارمان یک فرم و شکل است نه مفهوم. در دوره ای نقاشی به تصویر کردن انسان توجه داشت ابتدا با حضرت مسیح و حضرت مریم و بعد به یک سوژه انسانی متوجه شد. اما در مقطعی مبحث نقاشی عموما انسان به شیوه فیگوراتیو یا بر مبنای یک ایده ذهنی بود. در روسیه مالویچ این سوال را بیان کرد که حال اگر در نقاشی مبحث نداشته باشیم چه باید کشید؟ و به ایده مربع سفید رسید که یکی از کارهایش است. ازاین رو بازنمایی چه چیزی است؟! در فیلم داستانگو یا غیرتجربی همیشه ایده جهان عینی و واقعی برایمان مسئله است. اما اگر نخواهیم درباره آنها فیلم بسازیم چه؟! ازاین رو فیلم تجربی چیزی را بازنمایی می کند که ما درباره آن دست کم فعلاً چیزی نمی دانیم.
وی با پیشبرد بحث به سمت فیلمبرداری فیلم تجربی اظهار داشت: در فیلمبرداری اگر بخواهیم به فرم فکر نماییم، باید درباره فریم ها که نخستین و مشخص ترین بحث ها درباره فرم هستند صحبت نماییم. فریم از این جهت مهم می باشد که ارتباط جدی با هنرهای تجسمی غیر زمان بند دارد. ضمن اینکه در معماری هم ابتدا به یک بنا با شیوه قرارگیری اش در یک فریم فکر و نگاه می نماییم. چرا فریم مهم است؟ چونکه مرزی را تعیین می کند که میتوان درباره درون و بیرون آن صحبت کرد. تا وقتی که این محدوده تعریف نشود مفاهیم بعدی درباره فیلم تجربی شکل نمی گیرند.
انتخاب خصوصیت های تکنیکی یک راه برای هویت بخشی جدی تر به فریم است. احیانا نکته مهم دیگر هماهنگی است. تاکید بر انتخاب یک لنز یا تلفیقی از آنها باید به بازه زمانی طولانی تری از چند پلان در فیلم گسترش یابد. این هماهنگی کمک می نماید بر یک وجه فرمی که در وهله اول فریم است تاکید نماییم و تکرار، هم ریتم ایجاد و قابلیت گسترش ریتم را فراهم می آورد.
امینی تیرانی در بخش دیگری از صحبت هایش درباره فیلم سه روز و سه قتل اظهار داشت: این فیلم یک ایده اولیه داشت. با حادثه ای برخورد کرده بودم که فکر کردم چطور می شود قتلی را که در یک خانه اتفاق افتاده است با همه مسائل پیرامونی آن نظیر خشونت و... بازنمایی کرد. ازاین رو اجراگر را به آن خانه بردم و بهشان گفتم فکر کنید اگر در آن خانه بودید چطور با آن خانه و این ماجرا برخورد می کردید. با این تفاوت که به سراغ ایده های از پیش تعریف شده برای چنین قصه ای نرفتیم.
وی در بخش دیگری در پاسخ به سوال حاضران در این جلسه آنلاین در خصوص اینکه آیا در ساخت فیلم تجربی می توانیم به مفهوم فکر نماییم یا ساختار مهم می باشد، اظهار داشت: اگر بخواهیم به فیلم تجربی به معنای خالص آن فکر نماییم نباید به مفهوم فکر نماییم. شاید حتی بعدا بتوانیم در فرایند تولید کمی گرفتار مفهوم بشویم. درباره تجربه فیلم خودم سه روز و سه قتل می گویم که با ایده یک خطی ۶ اجراگر در یک خانه شکل گرفت و وقتی می خواستم پروانه ساخت بگیرم گفتم فیلمنامه ندارم و مدت زیادی طول کشید تا مسؤلان را مجاب کنم و از نوشتن ایده ها پرهیز کردم. فرم، در ادامه و در روند ساخته شدن فیلم معناسازی می کند.
وی درباره فیلم تجربی هم بیان نمود: میزان اعتراض سیاسی و شخصی در فیلم تجربی اهمیت دارد. صحبت و تعامل مدیر فیلمبرداری و کارگردان هم به صحبت درباره جهان بینی و نگاهشان برمی گردد.
سومین همایش مطالعات فیلم کوتاه تهران به دبیری سعید پوراسماعیلی و دبیری علمی احمد الستی ۲۴ آذر ۱۴۰۰ در بخش های مقالات پژوهشی، جستارهای آزاد و ترجمه با محوریت سینمای تجربی برگزار می گردد. آخرین فرصت ارسال چکیده مقالات به این رویداد ۱۰ شهریور ۱۴۰۰ است. متن کامل فراخوان در سایت انجمن سینمای جوانان ایران به نشانی www.iycs.ir آمده است.
منبع: javanbin.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب